اختلال نعوظ بعد از زود انزالی، شایعترین مشکل جنسی آقایان است. قبل از آنکه وارد جزئیات این مقاله در مورد داروی گیاهی برای اختلال نعوظ شویم، اگر میخواهید بدانید:
- اختلال نعوظ چیست؟
- چه عواملی باعث اختلال نعوظ میشوند؟
- راهکار رفع اختلال نعوظ از دیدگاه طب سنتی چیست؟
مقاله “درمان اختلال نعوظ در طب سنتی” را بخوانید. در ادامه ما دیدگاه حکمای طب سنتی در مورد اختلال نعوظ، که در طب سنتی بیشتر به ضعف باه آمده است، را بررسی میکنیم. سپس در مورد گیاهان و مفرداتی که میتوانند به عنوان داروی گیاهی رفع اختلال نعوظ مصرف شوند، توضیح خواهیم داد.
فهرست:
- اصول طب سنتی برای تقویت نعوظ
- داروی گیاهی برای اختلال نعوظ: مفردات نعوظ آور
- ثعلب یا خایهی روباه
- نخود: داروی مردانگی
- سیاه دانه
- جدوار، گیاهی از هیمالیا
- شاهی
- انگور: خون ساز و نعوظ آور
- زنجبیل
- خرما: منبع انرژی
- گل نرگس
اصول طب سنتی برای تقویت نعوظ
اطبای قدیم معتقد بودند برای اینکه یک نعوظ سالم (نعوظی که هم آلت به اندازه کافی سفت شده و هم تا پایان رابطه جنسی سفت و راست بماند) حاصل شود، چند شرط لازم است:
- قوت تن: از نظر حکما، توان جنسی در ادامه توان جسمی است. یعنی هنگامی که بدن در تعادل مزاج باشد، مراحل چهارگانه هضم به خوبی طی شده و کبد بتواند خون سالم و صالح تولید کند، نعوظ با کیفیت نیز حاصل میآید.
- قوت روح: تشویش، اضطراب، استرس و پریشانی اثر منفی بر سلامت جنسی مردان دارد. یک روح مفرح و شاد، توان و اشتیاق بیشتری برای رابطه جنسی دارد. از نگاه طب سنتی، بیشتر مشکلات ذهنی و روحی ناشی از خشکی و سوء مزاج مغز است که با مصرف ادویهجات مفرح و مقوی مغز، این مسائل رفع میشود.
- قوت دستگاه تناسلی: برای ایجاد نعوظ لازم است، دستگاه تناسلی (یعنی بیضه و آلت) باید در سلامت باشد. برخی حکما، از این مسئله به عنوان فلج اعصاب آلت تناسلی یاد کردهاند.
در سالهای اخیر بسیار رایج شده است که برای تقویت جنسی و درمان نعوظ، انواع مفردات و ادویههای گرم را توصیه میکنند. این درست است که عموماً این نوع غذاها باعث افزایش میل جنسی میشود، اما نباید فراموش کنیم که توان نعوظ در درجه اول به تعادل مزاج بدن بستگی دارد.
اگر افراط در مصرف غذاها و ادویهجات گرم باعث خشکی بدن شود، ممکن است نتیجه عکس داده و حتی منجر به زود انزالی به خصوص در بدنهای گرم و صفراوی شود.
این مسئلهای است که ابوعلی سینا در کتاب قانون توضیح میدهد:
این را بدان! که در تقویت نیروی جنسی مهمترین عامل نوع غذا است و از اثر غذای مناسب مادهی آب پشت زیاد میشود و انسان برای جماع نیروی بیشتر کسب میکند. نباید در استعمال داروها و غذاهای گرم کننده بدن زیاده روی و افراط کنند که به خشکیدن بدن بیانجامد. (قانون در طب، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی، جلد 5، صفحه 235)
این توصیه ابن سینا شاید یکی از مهمترین مواردی باشد که در درمان اختلال نعوظ لازم است به آن توجه شود.
داروی گیاهی برای اختلال نعوظ: مُفردات نعوظ آور
در طب سنتی به داروهایی که برای تقویت نعوظ مناسب هستند، مُنَعِّظ گفته میشود. یعنی نعوظ آور. ما در ادامه به برخی از این گیاهان و ترکیبات اشاره میکنیم. باید توجه کنیم که مصرف این مفردات زمانی اثر بخشی کافی دارد، که شروط پایهای یعنی تعادل مزاج بدن و سلامت تن و روح محقق شده باشد.
1. ثَعلب یا خایهی روباه
وقتی صحبت از بهترین داروی گیاهی برای اختلال نعوظ میکنیم.، نام این گیاه به ذهنمان میآید. ثعلب با نام علمی Orchis Mascula گیاهی است به ارتفاع نیم متر و گلهای زیبا و بنفش مانند. ثعلب دو غده زیرزمینی بیضی گون و قهوهای رنگ دارد که رنگ داخلشان سفید و کمی شفاف است. یکی توپر و دیگری خالی است. طعم آنها شیرین و کمی تند و بویی شبیه به منی دارند. شکل ظاهری آنها مانند بیضه است. به همین دلیل این گیاه به خصیه الثعلب، خایه روباه و یا به اختصار ثعلب مشهور شده است.
از میان اجزای گیاه ثعلب، تنها غدههای زیر زمینی آن استفاده دارویی دارد. طبع ثعلب گرم و تر است و باعث تقویت بیضه و میل جنسی میشود. از قدیم حکمای طب سنتی آن را برای تقویت نعوظ توصیه کردهاند.
ابوعلی سینا بسیار روی ثعلب تأکید میکند و میگوید: بیخ ثعلب در برخیزاندن آلت تناسلی معرکه میکند. (قانون در طب، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی، جلد 5، صفحه 235)
ثعلب معمولاً به شکل پودر استفاده میشود. ریشه آن خشک شده و پودر میشود. این پودر همراه با شیر، شیر موز، به شکل دسر و … قابل استفاده است.
2. نخود: داروی مردانگی
نخود یکی از حبوب پرمصرف ایرانیان است. در عین سادگی، نباید تأثیر شگرف آن در تقویت نعوظ را دست کم بگیریم. در گذشته، نخودآب پایه ثابت رژیم غذایی بیشتر مردم به خصوص پسران و مردان بوده است. در ویدیویی زیر دکتر خیر اندیش درباره اختلال نعوظ و نقش نخود در قوت تن و بدن، به نکات جالبی اشاره میکند.
حکمای قدیم معتقد بودند برای حاصل شدن نعوظ باد بیضه ضروری است و این باد توسط غذاهای مقوی و لطیف مانند نخود و به خصوص نخود آب حاصل میشود. در منابع طب سنتی نخود بیشتر به نام حمص آمده است. ابن سینا همه انواع نخود را شهوت انگیر میداند. میگوید در برخی از مناطق قبل از جفت گیری به شتران نر نخود میدهند. بوعلی سینا میگوید: خوردن نخودآب به صورت ناشتا در برخیزاندن ذکر بسیار مفید است. (قانون در طب ،جلد 2، صفه 155)
نخود از نظر اطبای قدیم گرم و خشک است و غذائیت بسیار زیادی دارد. مولد خون صالح است. حرارت غریزی بدن و منی را افزایش میدهد. حکیم مؤمن میگوید اگر مقداری نخود مدتی در آب خسیانده شود، خوردن نخود و سپس نوشیدن آب خیسانده آن با مقداری عسل جهت اعاده شهوت و توان جنسی بینظیر است. (تحفة المؤمنین، محمدمؤمن تنکابنی، صفحه 311).
کم نیستند حکمایی مانند خیر اندیش که نخود را بهترین داروی گیاهی اختلال نعوظ میدانند و معتقد هستند مصرف مداوم نخود در برنامه غذایی، قوت مردانگی و جنسی فوقالعادهای به همراه دارد.
3. سیاه دانه
در روایات آمده است که سیاهدانه دوای همه دردها است به جز مرگ. در منابع طب سنتی هم اشاره بسیار زیادی به سیاه دانه شده است. سیاه دانه گرم و خشک است. اندامها را گرم کرده و سموم سرد را از بدن دفع میکند. از قدیم معجون دو سین (ترکیب یک واحد سیاهدانهی نیم کوب با سه واحد عسل) برای تقویت بدن در میان مردم رایج بوده است.
خوردن روغن سیاه دانه به تنهایی و یا ترکیب آن با روغن زیتون و کندر باعث سفتی کمر و افزایش میل جنسی میشود. همچنین مالیدن روغن سیاه دانه بر کمر و آلت تناسلی، منعظ (نعوظ آور) بسیار قوی است. (تحفة المؤمنین، محمدمؤمن تنکابنی، صفحه 552).
4. جدوار، گیاهی از هیمالیا
جدوار (Jadwar) گیاهی چند ساله است با ارتفاع حدود شصت سانتیمتر و ریشههای ضخیم است. جدوار گونههای بسیار زیادی دارد. جدوار نام اردوی این گیاه است که در کشورهای فارسی و عربی زبان هم به همین نام مشهور شده است. در فارسی گاهی ماه پروین و همچنین جدوار ختایی گفته میشود.
در برخی از وبسایتهای فارسی جدوار به اشتباه به نام علمی Curcuma zedoaria آمده است. این گیاه متفاوت از جدوار است. جدوار از خانواده آلالهایان (Ranunculaceae) است. ریشه جدوار ضخیم، مخروطی شکل و رنگی سیاه دارد. طعم آن ابتدا کمی شیرین اما سپس به شدت تلخ میشود. برگ و گل جدوار خاصیت دارویی ندارد و تنها ریشه آن قابل استفاده است.
جدوار بومی هند و پاکستان است و بیشتر در کوههای هیمالیا میروید. جدوار علی رغم خواص دارویی فوق العادهاش کمتر شناخته شده است. البته در منابع طب سنتی به آن اشاره شده است. ابوعلی سینا آن را پادزهر تمامی سموم میداند. عمادالدین شیرازی، پزشک سرشناس قرن 10ام، رسالهی مفصلی در باب خواص جدوار نوشته است که در سال 1383 توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران منتشر شده است (رساله بیخ چینی، عمادالدین محمود شیرازی، موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، 1383).
جدوار به شدت گرم و خشک است. اما آنچه جدوار را در ردیف بهترین داروی گیاهی برای اختلال نعوظ قرار میدهد، خاصیت آن برای تقویت اعضای رئیسه بدن است. بدن را تقویت کرده و خستگی را برطرف میکند. منعظ و مبهی بسیار قوی است (دایره المعارف طب سنتی، علم الأدویه، سیدمحمدعلی سید نظری، 1397، صفحه 314).
جدوار به شکل خام قابل مصرف نیست و میتواند خطرناک باشد. برای استفاده دارویی باید تدبیر شود که امروز به شکل قرص و کپسول تولید میشود (کپسول جدوار شفانگر) و بهتر است به همراه شیر مصرف شود.
5. شاهی
دیگر داروی گیاهی درمان اختلال نعوظ که بسیار روی آن تأکید شده است، شاهی است.
در میان مفرداتی که ابوعلی سینا در کتاب قانون برای تقویت نعوظ توصیه میکند، کمتر چیزی به اندازه بزر شاهی (یا تره تیزک) در نسخههای مختلف تکرار شده است.
شاهی یا تره تیزک یک گیاه علفی و از جمله سبزیهای خوردنی است. درون میوه شاهی، دو تخم بسیار کوچک، نارنجی رنگ، کمی کشیده و نوک دار وجود دارد که به تخم شاهی یا حب الرشاد مشهور هستند.
بزر شاهی در درجه سوم گرم و خشک است. مبهی و مولد منی است. در تقویت نعوظ بسیار روی آن تأکید شده است. در منابع آمده است که لَعوق تخم شاهی با تخم مرغ عسلی مبهی بسیار قوی است. لَعوق به داروی لیسیدنی رقیقتر از معجون گویند.
از جمله ترکیباتی که ابن سینا از بذر شاهی توصیه میکند، مصرف آن با روغن گاوی است (قانون در طب، جلد 5، صحفه 236). علاوه بر بذر شاهی که ابن سینا بسیار روی آن تأکید دارد، مصرف آب شاهی را هم برای تقویت نعوظ مفید است.
6. انگور: خون ساز و نعوظ آور
از نظر تنوع و پراکندگی در جهان، کمتر میوهای مانند انگور است. بیش از 10 هزار نوع انگور مختلف در جهان یافت شده است. البته بسیاری از این گونهها نادر هستند. نزدیک به 33 نوع انگور در غالب تاکستانهای جهان یافت میشود. فرآوردههای بسیاری مختلفی از انگور تولید میشود:
- انگور تازه
- هسته انگور
- برگ مو
- آبغوره
- شراب
- شیره انگور
- مویز
- کشمش
- سرکه انگور
- روغن هسته انگور
از نظر حکمای طب سنتی، میوه انگور، مویز و کشمش بهترین فرآوردههای انگور هستند. انگور بسیار زود هضم است، باعث تقویت قلب، کبد و مغز میشود و به گفته حکیم مؤمن در تسمین و تولید خون صالح بی نظیر است (تحفه المؤمنین، حیکم مؤمن تنکابنی، صفحه 611).
اما انگور چگونه میتواند به رفع اختلال نعوظ کمک کند. همانگونه که اشاره کردیم، شرط ایجاد یک نعوظ سالم و پایدار از نظر اطبای قدیم، قوت قلب و وجود خون سالم و صالح در بدن است که از این نظر انگور در میان میوهها کم نظیر است. زکریای رازی نیز انگور را یک میوه منعظ قوی میداند و آنگونه که خود میگوید ایستایی و سیخشدگی نرینه را افزایش میدهد (منصوری فی الطب، محمد بن زکریای رازی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، 1387، صفحه 195).
مطالعات نیز نشان میدهد که مصرف منظم هفتهای حداقل 5 مرتبه آب انگور، خطر ابتلا به اختلال نعوظ به خصوص در سن 40 سال به بالا را به شدت کاهش میدهد.
7. زنجبیل
زنجبیل (Ginger) ساقه زیر زمینی گیاهی پایا به همین نام است. رویشگاه اصلی زنجبیل بیشتر چین، هند و پاکستان است. بهترین نوع آن دارای تکههای بزرگ، سفید، بی ریشه و کاملاً رسیده است.
زنجبیل طبعی گرم و خشک دارد. رطوبات زائد را از عمق بدن بیرون میکشد. افزایش دهنده میل جنسی است به خصوص هنگامی که با زرده تخم مرغ عسلی مصرف شود. ابوعلی سینا خوردن زنجبیل و به خصوص مربای آن را برای تقویت نعوظ بسیار توصیه میکند. (قانون در طب، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی، جلد 5، 235)
یکی از ترکیباتی که برای افزایش میل جنسی و تقویت نعوظ توصیه شده ترکیب زنجبیل با خولنجان و پسته است که حکما گفتهاند، مبهی و منعظ بسیار قوی است. ابوعلی سینا هر سه این گیاهان را برای تقویت نعوظ توصیه کرده است.
8.خرما: منبع انرژی
درباره خرما، درخت نخل و خواص آنها بسیار گفتهاند. خرما در فرهنگ غذایی ایران (به خصوص نواحی جنوبی) و کشورهای خاورمیانه جایگاه ویژای دارد. خرما بومی مناطق گرمسیر خاورمیانه بوده و اکنون نیز تقریبا تمام تولید خرمای جهان در ایران، کشورهای حاشیه خلیج فارس و شمال آفریقا صورت میگیرد.
خرما میوه درخت نخل است. این میوه از ابتدای شکلگیری تا رسیدن کامل هفته مرحله را سپری میکند. طَلْع، بَلْح، خارک، بُسْر، قَسْب، رطب و خرما که در هر مرحله فواید خاص خود را دارند.
خرما در نزد حکمای قدیم به غذائیت بالا و نیز تقویت باه شناخته شده است. گفته شده مناطقی که مردم آن به صورت مداوم خرما مصرف میکنند معمولاً مردان تنومند، با کمر قوی و میل جنسی بسیار بالا دارد.
بیشتر حکمای طب سنتی، خرما را برای افزایش میل جنسی و تقویت نعوظ توصیه کردهاند و برخی از آنها، خرما را بهترین داروی گیاهی برای درمان اختلال نعوظ میدانند. ابن سینا میگوید اگر خرما و شنبلیله روی آتش پخته شوند، آنگاه هسته خرما جدا شده و صبر کنیم تا خشک شود. سپس پودر شده و همراه با عسل مصرف شود باعث تقویت نعوظ میشود (قانون در طب، جلد 5، صفحه 238). حکیم مؤمن خرمای خیسانده شده در شیر تازه دوشیده شده را که به همراه شیر مصرف شود در افزایش میل جنسی و تقویت نعوظ بی نظیر میداند (تحفه المؤمنین، حیکم مؤمن تنکابنی، صفحه 215).
9. گل نرگس
نرگس گیاهی زیبا، علفی و چند ساله است که ارتفاع آن به 45 سانتی متر میرسد. گل نرگس رایحه مطبوع و بسیار خوبی دارد. پیاز زیر زمینی نرگس بسیار شبیه پیاز معمولی است با اندازه کوچکتر.
پیاز زیرزمینی، گل، تخم و روغن نرگس استفاده دارویی دارند. طبع آنها گرم و خشک است. از میان اجزای نرگس پیاز آن، خاصیت بیشتری برای تقویت نعوظ دارد. پیاز نرگس مبهی قوی است و علاوه بر تقویت نعوظ، معظم (بزرگ کننده) آلت تناسلی نیز هست.
اگر پیاز نرگس سه روز در شیر گاومیش خوابنده شده و پس از خشک شدن ساییده شود، ضماد آن روی آلت تناسلی مبهی بسیار قوی است و باعث تقویت نعوظ و بزرگ شدن آلت میشود (دایره المعارف طب سنتی، علم الأدویه، سیدمحمدعلی سید نظری، 1397، صفحه 921).
جمع بندی
تعداد گیاهان و مفرداتی که در منابع طب سنتی به نام منعظ (نعوظ آور) آمده است، بسیار بیشتر از مواردی است که اشاره کردیم. بیشتر نسخ طب سنتی هم متشکل از داروهای ترکیبی است که برخی از آنها را ذکر کردیم. دوباره تأکید میکنیم آنچه قبل از هر چیز در درمان اختلال نعوظ در طب سنتی مهم است، تعادل مزاج و کارکرد سالم اعضای رئیسه بدن است. اگر این مهم حاصل شود، مصرف این داروها میتواند به نعوظ بهتر و پایدارتر کمک کند.